21 jul Wetswijziging: gedetineerden niet meer na twee derde van de straf vrij

Wetswijziging: gedetineerden niet meer na twee derde van de straf vrij

‘Nederlandse gedetineerden hebben echt een luxeleventje en hoeven nooit de volledige straf uit te zitten.’ Dit is een uitspraak van menig Nederlander over de gevangenissen in ons land. De Nederlandse gevangenis is zeker geen hotel en bovendien komt er aan de 2/3-regeling binnenkort een einde.

Wetsvoorstel Straffen en Beschermen
Eind juni dit jaar heeft de eerste kamer ingestemd met het wetsvoorstel Straffen en Beschermen. Door dit wetsvoorstel komen daders van zware misdrijven niet meer vanzelfsprekend na 2/3 van hun straf voorwaardelijk vrij. Op het moment kan de voorwaardelijke invrijheidsstelling (hierna: v.i.). zelfs oplopen tot tien jaar. De v.i. geldt voor onvoorwaardelijke en onherroepelijke gevangenisstraffen van meer dan één jaar. Door het wetsvoorstel wordt de v.i., vanaf 2021, nu maximaal twee jaar.

Voorbeeld
In de huidige situatie zou iemand die een gevangenisstraf van 15 jaar heeft gekregen na twee derde van zijn straf al vrijkomen, dat is dus na 10 jaar. Volgens de nieuwe wet kan de v.i. maximaal twee jaar bedragen en zou die persoon pas na 13 jaar vrijkomen. Dit is een groot verschil ten opzichte van het huidige systeem. Gedetineerden die een gevangenisstraf van meer dan 6 jaar hebben gekregen, krijgen al met de nieuwe wet te maken.

Verlof
Niet alleen de v.i. gaat veranderen, ook de regels omtrent verlof worden minder vanzelfsprekend en vrijblijvend. Alleen als de gedetineerde zich op de juiste manier gedraagt, komt hij of zij in aanmerking voor verlof. Bij onvoldoende inzet zal een gedetineerde dus zijn recht op verlof kwijtraken.

Goed gedrag telt zwaarder
Het belang van goed gedrag telt niet alleen mee bij verlof, maar ook bij het bepalen van de v.i.. In het huidige systeem komen gedetineerden automatisch in aanmerking voor v.i. Het Openbaar Ministerie zal het per geval gaan bekijken. Het gedrag van de gedetineerde zal een grote rol hierbij spelen. Goed gedrag wordt niet alleen beloond met verlof en v.i., maar ook met privileges zoals werkkeuze en recreatie-uren. Het gedrag dat een gedetineerde vertoont zal dus vanaf 2021 zwaarder tellen.

Re-integratie en kritiek
Het doel van v.i. is om een veroordeelde te helpen met de terugkeer in de maatschappij. Het idee achter het wetsvoorstel is dat gedetineerden vanaf dag één actiever aan de slag moeten met hun re-integratie. Met de wet wordt het gemakkelijker gemaakt om onderling informatie uit te wisselen tussen bijvoorbeeld de reclassering en de gemeente. Er wordt vanuit de gevangenis gewerkt aan onderdak, werk, zorg en dergelijke. Dit klinkt allemaal als een goed plan maar er is nogal wat kritiek op deze wet. In het huidige systeem worden er voorwaarden aan een vervroegde vrijlating verbonden. Dit wordt gedaan zodat een gedetineerde niet opeens op straat komt te staan. Als een gedetineerde in het nieuwe systeem geen goed gedrag vertoont komt hij of zij niet in aanmerking voor v.i.. Na afloop van de straf zal die persoon dus wel opeens op straat komen te staan. De vraag is dan ook of de kans op recidive in dat geval niet veel hoger ligt dan in het oude systeem.

Wanneer u vragen heeft over deze of andere strafrechtelijke kwesties, kunt u ons bereiken op telefoonnummer 071-529 29 99. Daarnaast kunt u ons bereiken via het volgende mailadres: info@clavesadvocaten.nl